Veelgestelde vragen
Mag ik tijdens de zwangerschap
Duiken/diepzeeduiken?
Omdat er in de zwangerschap een verhoogde kans bestaat op decompressieziekte is het verboden om te duiken als je zwanger bent. De behandeling hiervoor is in een decompressietank en dat is gevaarlijk voor het ongeboren kind. Dit geldt voor elke diepte en is onafhankelijk van hoelang je zou willen duiken. Dus maar even niet doen in de zwangerschap!
Mijn haren verven?
Dit is in de zwangerschap geen probleem. De kleur kan iets anders uitvallen dan je gewend was.
Naar de sauna?
In de sauna kan je lichaamstemperatuur enkele graden stijgen. Hoeveel hangt af van de temperatuur in de sauna, de tijd die je binnenblijft en de gevoeligheid. Bij de één stijgt de temperatuur veel sneller dan bij de ander. Ben je gewend om naar de sauna te gaan, dan zal je minder last hebben van de temperatuurstijgingen. Ook kan het zijn dat je nu je zwanger bent anders reageert dan voorheen. Merk je dat je niet lekker wordt, dan kun je beter niet meer gaan gedurende de zwangerschap. Ben je nog nooit in de sauna geweest, probeer het dan niet uit tijdens de zwangerschap. Ook is het beter om niet in de eerste 3 maanden van je zwangerschap naar de sauna te gaan.
Naar de tropische vakantiebestemmingen?
Deze reizen naar de tropen zijn niet zonder risico’s. Zwangere vrouwen hebben een verminderde afweer en daardoor meer kans op infecties. Dit kan onder andere leiden tot hoge koorts en/of diarree en is niet zonder risico’s voor de zwangerschap. Let ook op de medische voorzieningen in sommige landen, die kunnen nauwelijks aanwezig zijn of zeer slecht zijn. Daarom is het belangrijk bij de plaatselijke GGD goed te informeren naar het land waar je naar toe wilt, de noodzaak tot vaccinatie (liever niet als je zwanger bent) en af te wegen of je er werkelijk naar toe wilt gaan.
Onder de zonnebank of in de zon?
Voor de zonnebank geldt ook: niet mee starten als je het nooit eerder gedaan hebt en niet tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap. Nu je zwanger bent, kun je anders reageren dan voorheen. Als je merkt dat je niet lekker wordt ga er dan niet meer onder. De UV-straling in zonlicht of van de zonnebank kan pigmentvlekken in het gezicht veroorzaken; het zogenaamde zwangerschapsmasker. Dit trekt (meestal) niet meer weg! Je kunt dit voorkomen door een sunblock te gebruiken. En word je niet lekker in de zon, zoek dan de schaduw op. Zorg in elk geval dat je voldoende drinkt.
Op wintersport?
Of je tijdens de zwangerschap veilig op wintersport kan gaan, hangt af van de hoogte van de bestemming. Boven de 2100 meter bevat de lucht minder zuurstof. De bewoners zijn hieraan gewend, jij niet. Door tekort aan zuurstof kan benauwdheid ontstaan (ook kunnen flinke bloedneuzen optreden). Als je zwanger bent moet je ook je kindje van zuurstof voorzien, ga daarom niet naar een bestemming hoger dan 2100 meter. Als je zwanger bent, ben je minder stabiel dan vóór de zwangerschap. De gewrichtsbanden zijn kwetsbaarder dan normaal en het evenwichtspunt is veranderd. Je staat minder stevig op de ski’s en bent sneller uit balans. Dit geldt met name als je al een paar maanden in verwachting bent. Verder is er altijd een kans op vallen door toedoen van een ander!
Paracetamol of andere medicijnen gebruiken?
Ja, je mag de gewone paracetamol (zonder codeïne of coffeïne) gebruiken. Je mag de gewone dagdosis gebruiken, zie hiervoor de bijsluiter. wel geldt alleen gebruiken als het echt noodzakelijk is. Wanneer je langer dan twee dagen 4-6 tabletten paracetamol nodig hebt, is het verstandig om contact met ons op te nemen. Informatie over het gebruik van andere medicijnen kun je krijgen via je huisarts of de apotheek. Via deze link kun je meer lezen over medicijn gebruik.
Schilderen?
Als je zorgt voor een goede ventilatie en een verf op waterbasis gebruikt is het geen probleem om te schilderen als je zwanger bent.
Sporten?
Regelmatige lichaamsbeweging is in de zwangerschap voor de meeste vrouwen een aanrader. Je blijft in goede conditie, je voelt je beter, het verstevigt je spieren en je hebt minder kans op spataderen en obstipatie. Wel is het erg belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren. Hoe intensief je kunt trainen hangt af van de mate waarin je vóór de zwangerschap al sport hebt beoefend. Tijdens het sporten is het belangrijk dat je een rustig tempo aanhoudt, niet te overdreven traint en dunne kleding draagt om oververhitting te voorkomen. Pauzeer regelmatig en eet regelmatig en nog belangrijker, drink voldoende. Kijk uit met sporten waarbij je makkelijk blessures oploopt: in de zwangerschap zijn de gewrichten kwetsbaarder en ben je dus gevoeliger voor blessures. Start geen nieuwe sport in de zwangerschap, de kans op blessures is dan (nog) groter. Doe ook geen rechte buikspieroefeningen meer als je verder dan vier maanden zwanger bent. Welke sporten zijn wel verstandig en welke minder? Aanraders zijn: zwemmen, fietsen,wandelen. Met mate toegestaan, of als je dit voor de zwangerschap ook al regelmatig deed: aerobics, hardlopen, wintersport. Afraders: avontuursporten (bungeejumpen, deltavliegen en parachutespringen), vechtsporten, krachtsporten (gewichtheffen), teamsporten (contactsporten, ‘gevaar op bal in je buik’), sporten waarbij je kunt vallen (turnen, trampolinespringen en paardrijden), duiken en diepzeeduiken.
Verdoving of een foto laten maken bij de tandarts?
Goede gebitsverzorging is belangrijk, ook tijdens de zwangerschap. Door de hormonen heb je sneller last van gezwollen en bloedend tandvlees, waardoor het moeilijker is je tanden schoon te houden. Als je een plaatselijke verdoving nodig hebt, is dat geen probleem. Geef wel even aan dat je zwanger bent. Het maken van een röntgenfoto bij de tandarts is in principe geen probleem. Als je aangeeft dat je zwanger bent, krijg je een loden schort om, om je buik te beschermen. Kan het maken van de foto uitgesteld worden, dan is dat beter.
Vaccineren tegen kinkhoest?
https://www.rivm.nl/Onderwerpen/V/vaccinaties_op_maat/Kinkhoestvaccinatie_voor_zwangere_vrouwen
Vliegen?
Ja, als je een goede zwangerschap doormaakt mag je vliegen. Neem wel een zwangerschapsverklaring mee. Bij de meeste luchtvaartmaatschappijen mag je vliegen tot 34 weken van je zwangerschap (vraag dit altijd even na bij de vliegmaatschappij of het reisbureau). De reden voor deze beperking is dat men geen bevalling in de lucht wil riskeren. Er is dus geen medische reden om niet te vliegen als je zwanger bent. Als de luchtvaartmaatschappij een fit to fly verklaring wil, dan moet deze worden afgegeven door een arts. Wij kunnen deze niet afgeven. Bij lange vluchten is het belangrijk om regelmatig een stukje te lopen, dit is goed voor de doorbloeding.
Hoe herken ik
Een blaasontsteking?
Tijdens de zwangerschap heb je, omdat je afweer verminderd is, meer kans op een blaasontsteking. Ook speelt het hormoon progesteron een rol. Als je zwanger bent, geeft een blaasontsteking vaak niet de typische klachten zoals een branderig gevoel tijdens of na het plassen en vaak plassen (dit moet je toch al!), maar uit een blaasontsteking zich vooral als een zeurende buikpijn voornamelijk onderin de buik of harde buiken, soms pijn in je onderrug en sterk ruikende, troebele urine. Je kunt je urine laten controleren bij de huisarts. Zorg dat je een ‘gewassen’ plas inlevert, die niet ouder is dan 2 uur. Dit houdt in dat je je zelf even wast, het eerste beetje uitplast en de urine die dan komt opvangt. Als je een blaasontsteking hebt krijg je een antibioticakuur door de huisarts voorgeschreven. Drink extra veel water en gebruik veel producten waar Vitamine C in zit (kiwi, sinaasappel(sap), Cranberrysap, grapefruit(sap)). Dit verlaagt de zuurgraad in je blaas waardoor de bacteriën sneller dood gaan. Maak de antibioticakuur altijd af. Laat daarna je urine controleren om te kijken of de blaasontsteking echt over is.
Een vaginale schimmelinfectie (candida)?
Tijdens de zwangerschap heb je meer kans op een vaginale schimmelinfectie. Dit komt omdat je weerstand lager is dan buiten de zwangerschap en omdat de zuurgraad van je vagina tijdens de zwangerschap verandert. De klachten die hierbij horen zijn jeuk (vaginaal) en een witte, brokkelige afscheiding. Een schimmelinfectie mag gewoon behandeld worden, je kunt hiervoor het beste even naar de huisarts gaan. Je kunt een schimmelinfectie proberen te voorkomen door: katoenen ondergoed te dragen, geen inlegkruisjes te gebruiken, even te plassen nadat je geslachtsgemeenschap hebt gehad en geen zeep te gebruiken als je je vagina wast. Minderen met suiker kan ook een positief effect hebben.
Wat kan ik doen als ik last heb van
Bandenpijn?
Bandenpijn is een normale en veel voorkomende klacht tijdens de zwangerschap. De banden die de meeste klachten geven zijn de banden die zowel links als rechts vanuit de bovenkant van de baarmoeder, langs de baarmoeder en dan via het lieskanaal naar de binnenkant van de grote schaamlippen lopen. Deze banden worden als elastiekjes uitgerekt tijdens het groter worden van de baarmoeder. Bij een plotselinge beweging worden deze banden nog eens extra opgerekt en dat kan een vervelende stekende pijn geven of een zeurend gevoel. Dit kan onder meer gebeuren bij hoesten, bij het opstaan, bij omdraaien in bed, bij lopen en aan het einde van de dag als je lichaam moe is. Deze pijn kan de hele zwangerschap en ook in de kraamweek voorkomen. Probeer plotselinge bewegingen te vermijden. Warmte op de pijnlijke plek met een kruik, douche of bad doet vaak wonderen. Ook door even rustig te liggen merk je dat de pijn overgaat.
Bloedverlies?
In het begin van de zwangerschap kan er mogelijk wat bloedverlies zijn. Dit hoeft op zich niets te betekenen. Rond de tijd dat je eigenlijk weer ongesteld zou moeten worden, wordt soms wat bloedverlies gezien. Waarschijnlijk is dat hormonaal bepaald en dit heeft geen consequenties. Wanneer je ongeveer twee weken over tijd bent, kan dit bloedverlies het gevolg zijn van de innesteling van de placenta in de baarmoeder. Dit is onschuldig. Je kan ook bloedverlies hebben na het vrijen, bij zwaar tillen, veel niezen/hoesten. De baarmoedermond is in de zwangerschap zeer goed doorbloed en bloedt vrij snel bij aanraking. Dit kan echter geen kwaad voor de zwangerschap. Enkele dagen nadien kan je nog iets bruinige afscheiding hebben. Helaas kan bloedverlies ook een eerste teken zijn van een miskraam. Vaak gaat dit gepaard met buikpijn, soms heviger dan bij een menstruatie. Indien je helderrood bloedverlies hebt tussen de 8 en 12 weken kunnen we een echo laten maken om te controleren of de zwangerschap nog intact is of dat er toch sprake is van een miskraam. Aan het einde van de zwangerschap kan je af en toe wat slijmerig (bruin) bloed verliezen; de slijmprop. De slijmprop sluit tijdens je zwangerschap de baarmoedermond af. Het verliezen van deze slijmprop houdt niet automatisch in dat de bevalling begint, maar is een teken dat het einde van de zwangerschap nadert. Helderrood bloedverlies dat zomaar spontaan optreedt willen wij altijd weten!
Brandend maagzuur?
Je maag komt in de verdrukking door de groter wordende baarmoeder. Hierdoor kunnen zwangere vrouwen last krijgen van maagzuur. Het maagzuur wordt dan omhoog gedrukt de slokdarm in. Dat is met name vervelend als de maag vol is. Daarom is het het beste om kleinere maaltijden te eten waardoor de maag niet zo vol zit. Eet liever zes keer per dag een kleine maaltijd dan drie keer per dag een flink bord vol. Wat ook helpt is om niet meteen na het eten te gaan liggen.
Tips om de kans op maagzuur te verkleinen of brandend maagzuur te verhelpen:
- Drink geen koolzuurhoudende dranken en eet niet teveel kauwgom.
- Let op met scherpe kruiden, koffie, sinaasappelsap en chocola. Deze kunnen de maag prikkelen.
- Eet niet te vet, dit blijft namelijk langer in je maag.
- Als je last van maagzuur hebt kun je zuivelproducten zoals karnemelk, melk, vla, yoghurt en kwark gebruiken. Het eten van een biscuitje of droge cracker absorbeert maagzuur. Buk niet voorover, maar zak door de knieën. Eet de laatste drie uur voor het slapen gaan niet teveel meer. Als deze tips onvoldoende helpen, kun je bij de apotheek een drankje halen dat het maagzuur remt, zoals Regla pH, Gaviscon of Antagel. Je kunt ook een Rennie proberen.
Carpaal tunnel syndroom?
Een aantal zwangere vrouwen heeft last van slapende handen en soms een pijnlijke tinteling in handen en vingers. Deze klachten treden meestal ’s nachts op, maar er zijn ook zwangeren die er bij hun dagelijkse werkzaamheden behoorlijk last van hebben. Vooral na het opstaan hebben ze weinig gevoel en krachtsverlies in hun vingers en handen. De klachten worden veroorzaakt door vochtophoping in het weefsel van een soort hoesje (tunnel) dat om de zenuwbanen zit en door het polsgewricht loopt tot aan de vingertoppen. Ook al houd je geen zichtbaar vocht vast, dan kan het toch zijn dit vocht in die tunnel (de carpale tunnel) ervoor zorgt dat de zenuwen bekneld raken. Dit kan klachten geven als tintelingen in de vingers, slapende handen en soms zelfs pijn waar je ’s nachts wakker van wordt. Vaak heb je minder kracht in die hand. Het kan verlichting geven door wisselbaden te nemen en dan te bewegen met de vingers (knijpen in een spons). Ook wil het dragen van skatehandschoenen verlichting geven. Na de zwangerschap verdwijnen deze klachten meestal volledig, al kan dit wel enkele maanden duren.
Duizeligheid/flauwvallen?
Tijdens de zwangerschap kunnen de bloedvaten wat langzamer samentrekken en slapper zijn dan normaal. Bovendien stroomt het bloed minder goed terug uit de benen naar het hart. Hierdoor kan de bloedtoevoer naar het hoofd verminderd zijn. Ook kan het zijn dat de bloeddruk tijdens de zwangerschap wat laag is. Je kunt dan last hebben van duizeligheid, wit wegtrekken of het zien van zwarte vlekken voor de ogen. Deze klachten treden meestal op als je snel overeind bent gekomen, of lang gelopen of gestaan hebt. Het is vervelend als je hier last van hebt, maar het kan geen kwaad voor jou of de baby. Meestal is het aanpassen van je tempo al voldoende om de klachten te laten afnemen. Als de lage bloeddruk een oorzaak is, wil een kopje bouillon tussen de middag nog wel eens helpen.
Haargroei?
Onder invloed van zwangerschapshormonen krijg je een versterkte haargroei. Soms groeit het ook op plaatsen waar het eerder niet was opgevallen. Na de zwangerschap zal dit geleidelijk weer verdwijnen.
Harde buiken?
Met harde buiken worden samentrekkingen van de baarmoeder bedoeld. De baarmoeder is een grote spier die, ook als je niet zwanger bent, regelmatig samen trekt. Dit merk je niet altijd op. Naarmate de baarmoeder groter wordt en van binnenuit opgerekt wordt door de groter wordende vruchtzak met het kindje, kan je steeds meer harde buiken krijgen. Dit is een normaal verschijnsel zolang deze niet pijnlijk zijn en er geen regelmaat in zit van vaker dan 10-15 minuten. Aan het einde van de dag zal je er meer last van kunnen hebben, een teken van het lichaam om het wat rustiger aan te doen. Neem een warm bad of warme douche, 2 paracetamol en ga rusten. Een warmwaterzak tegen je buik kan ook verlichting geven. Als je pijnlijk harde buiken met een regelmatige frequentie hebt, neem dan altijd contact met ons op.
Jeuk?
Sommige vrouwen hebben last van jeuk in de zwangerschap. Mentholpoeder, Cardiflor van VSM en vooral niet te warm douchen kan wat verlichting geven. Ook aftersun kan een verlichting teweeg brengen. Als je jeuk hebt in je handpalmen en onder je voetzolen of over je hele lijf zonder uitslag of de jeuk is onhoudbaar ( niet van kunnen slapen) dan moet je contact met ons opnemen.
Koortslip?
Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus. Het begint meestal met een pijnlijk en branderig gevoel rondom de lippen. Daarna vormt zich een blaasje. Dit blaasje gaat na een tijdje kapot en droogt in tot een korstje. Meestal is de huid na één tot twee weken weer genezen. Het virus raak je nooit meer kwijt. Onder bepaalde omstandigheden kan het virus weer actief worden, meestal ten gevolge van een verminderde weerstand. Van belang is dat je voorkomt dat anderen ook besmet raken. Voor baby’s is het herpes virus gevaarlijk. Besmetting van de baby tijdens de zwangerschap komt praktisch nooit voor. Wel moet je goed oppassen dat de baby na de geboorte niet besmet wordt via mondcontact. Vermijd daarom zoenen en knuffelen zolang er een blaasje is en was altijd goed je handen voordat je de baby oppakt. Het vasthouden van de baby kan geen kwaad, het virus wordt alleen via direct contact overgedragen, niet via de lucht. Raak je koortslip niet aan of was je handen na aanraking. Indien je een koortslip hebt, kan je tijdens verzorging en het voeden van de baby een mondkapje dragen (verkrijgbaar bij de apotheek). Ook bezoek met een koortslip kan het beste een mondkapje dragen. Je kunt een koortslip ook behandelen met Zovirax.
Misselijkheid?
Misselijkheid is vaak één van de eerste tekenen van zwangerschap, vermoedelijk speelt het hormoon hCG daarbij een rol. Veel vrouwen hebben vooral ’s ochtends last van misselijkheid en/of braken. Ook kan het zijn dat bepaalde luchtjes opeens niet meer worden verdragen, zoals de geur van gebakken vlees of koffie. Na de eerste drie tot vier maanden is de misselijkheid meestal over Tips tegen misselijkheid:
- Drink en eet meteen iets bij het wakker worden, dus nog vóór het opstaan! Vraag je partner om ontbijt op bed te brengen (zoals een kopje thee en een beschuitje) of zet ’s avonds alvast wat klaar.
- Regelmatig eten helpt vaak om de misselijkheid tegen te gaan. Eet bijvoorbeeld een boterham of wat fruit tussen de maaltijden door.
- Drink voldoende, zeker als de misselijkheid gepaard gaat met braken, maar vermijd grote hoeveelheden tegelijk. Drink geen koolzuurhoudende dranken, eet niet te vet of te gekruid en kom niet plotseling overeind.
- Gemberthee kan de misselijkheid verlichten
- Kun je niets binnenhouden (als je minder plast of als je veel afvalt) of belemmert de misselijkheid je in je dagelijks functioneren, neem dan contact op met je huisarts. Hij of zij kan de ernst van een eventuele uitdroging beoordelen of Emesafene voorschrijven; een middel dat de misselijkheid wat vermindert.
- Ook in de laatste maanden van de zwangerschap kun je last hebben van misselijkheid. Dit komt vooral doordat de baarmoeder tegen de maag drukt. Probeer daarom kleine maaltijden te eten. Eet liever zes keer per dag een kleine maaltijd in plaats van drie keer een bord vol.
Moeizame ontlasting en aambeien?
Het zwangerschapshormoon progesteron heeft een verslappende werking op de spieren. Zo ook de spieren in de wanden van de bloedvaten. Door het progesteron werken ook de darmen trager met het gevolg dat er meer vocht aan de ontlasting onttrokken wordt en deze harder wordt. Door harde ontlasting en lang persen kunnen aambeien ontstaan. Voorkom harde ontlasting door ruim twee liter te drinken per dag. Probeer zoveel mogelijk vezelrijke producten te eten, zoals bruin brood, groente, volkoren producten, rauwkost en fruit. Ga als je aandrang hebt, direct naar het toilet en blijf daar niet te lang zitten. Je mag gerust kortdurend persen. Aambeien kunnen ook ontstaan zonder dat je last hebt van obstipatie. Dit wordt dan veroorzaakt door de zware druk van de zwangere baarmoeder op de bekkenbodem.
Spataderen?
Spataderen worden veroorzaakt door het hormoon progesteron. Dit hormoon zorgt ervoor dat de wanden van de bloedvaten verslappen. Ook zorgt dit hormoon ervoor dat de klepjes die in de aderen zitten, niet zo goed meer werken. Doordat de vaatwand verslapt kan het vat gaan uitzetten. Als de kleppen niet goed meer werken stroomt er iets bloed terug in de benen (in plaats van richting het hart). Tezamen zorgt dit ervoor dat je spataderen kunt krijgen. Ter voorkoming van spataderen is het belangrijk dat je de doorstroming van de benen bevordert. Tip: Zit niet met de benen over elkaar en beweeg je voeten regelmatig als je lang zit. Probeer niet te lang stil te staan. Als je staand werk doet, maak dan regelmatig loopbewegingen. Heb je klachten ten gevolge van spataderen dan is spatadertherapie een aanrader. Door middel van massage wordt de bloeddoorstroming verbeterd en heb je in het algemeen geen steunkousen (meer) nodig. Een folder hierover is bij ons verkrijgbaar. Voor meer informatie kun je kijken op www.spatadertherapie.com Vaginale spataderen komen ook voor, dit kan vaak een heel vervelend gevoel geven. Steunkousen helpen hierbij niet om de klachten te verminderen. Tip: Als je ’s middags gaat rusten, neem dan een koude washand en druk die tegen de vaginale spataderen aan, dit zorgt ervoor dat de druk afneemt en de pijn verminderd. Vaginale spataderen zijn geen belemmering voor een normale bevalling.
Spierkrampen?
Door verminderde doorbloeding van de benen kun je spierkrampen krijgen. De oorzaak is niet geheel duidelijk, mogelijk is er sprake van een gebrek aan fosfor of kalk. Rek hiervoor je spieren op en masseer ze, vooral voordat je gaat slapen. Mogelijk zouden magnesiumtabletten of vitamine B-complex kunnen helpen.
Vermoeidheid?
In het begin van de zwangerschap ben je vooral moe door de veranderde hormoonhuishouding. Ook kost het groeien van de baby erg veel energie voor je eigen lichaam. Het beste is er maar aan toe te geven: vroeg naar bed, een dag vrij en wat leuke dingen doen. Extreme vermoeidheid kan ook duiden op een daling van het ijzergehalte. Wij controleren daarom het ijzergehalte tijdens de zwangerschap. Bij een ijzertekort krijg je zo nodig medicijnen voorgeschreven.